Penulis AYDIN'DA GELENEK VE GÖRENEKLER
Bugün sizlere Aydın'ın gelenek ve göreneklerinden bahsedeceğim.
DOĞUM GELENEĞİ:
Aydın'da aileler diğer bölgelerimize nazaran bakabileceği kadar çocuk yapmaktadır. Genel olarak geleneklerimizde olduğu gibi Aydında da doğum, kadına duyulan saygınlığı artırır. Doğumla birlikte tabi ki aile bağları güçlenir.Hamilelikte diğer bölgelerimizde olduğu gibi kadının bir şey yemesi sonucu bunun bebeğe tesir edeceği bahsedilir, isterseniz şimdi inanışların neler olduğuna bir göz atalım :
- Aşeren kadın,acı ve ekşi yiyecekleri yemekten kaçınmalıdır Ekşiyi bol yiyen kadının çocuğunun kız, tatlıyı bol yiyen kadının çocuğunun cinsiyetinin erkek olacağına inanılır.
- Kadın hamileyken farkında olmadan başının etrafında okunmuş tuz gezdirilir. Hamile kadın bu sırada burnunu kaşırsa çocuğun erkek, kaşımazsa kız olacağına inanılır.
- Herhangi bir amaçla kesilen keçi veya koyunun kafatasından alt çene kesilerek ayrılır. Ayrılan alt çeneyi üst çeneye bağlayan kemik üzerinde et kalmışsa çocuğun erkek, kalmamışsa kız olacağına inanılır.
- Hamile kadının göbeğinde bir çıkıntı oluşması doğacak çocuğun erkek olacağına dair bir işaret sayılır. (Bu inanış neredeyse Türkiye'nin her yerinde vardır; karın sivri olursa erkek, yassı olursa da kız olacağına inanılır.)
- Hamile kadın ayva yerse çocuk gamzeli olur.
- Dövülmemiş karabiber tanesi yerse çocuğun herhangi bir yerinde ben olur.
- Kadın balık yerse, çocuk balık ağızlı, şeftali yerse tüylü olur.
- Hamile kadın ciğere dokunduktan sonra vücudunda bir noktaya dokunursa çocuk doğduğunda o bölge benli olur. ( Bu inanç gerçek hayatta yaşanıyormuş )
DOĞUMDAN SONRA:
Doğumlarda konu komşu ve yakın akrabalar çeşitli yiyecek ve içecekle ''geçmiş olsun'' a gelirler. Geçmiş olsun ziyaretleri genellikle süt, çorba, pasta, bisküvi,kolonya yemek ve içeceklerle yapılır. Bebeğe uzun ve sağlıklı ömür dileklerinde bulunulur. Bebeğin doğumundan kısa bir süre sonra adı konulur. Her bölgemizde ki ortak gelenek olduğu için yine aynı şekilde ismi hoca veya dedesi tarafından kulağına üç kere ezan okunarak dua edilir. Duruma göre horoz, keçi vb. adak kesilir. Eski dönemlerde ki gibi sadık kalınmasa da çocuğa bir de göbek adı konulur. Bebeğe ad konulması sırasında görev genellikle evin en büyüğü konumunda olan büyük babaya düşer. Çocuk baba tarafından kucağa alınır ve büyük babanın kucağına verilir. Erkekse büyük babanın adı verilir. Eğer ilk erkek çocuğa büyük babanın adı verilmişse ve ikinci erkek çocuk olmuşsa, ona da annenin babasının adı verilmesi adettendir. Doğum olayında yakın akrabalar ve aile dostları bebeğe giyim eşyaları getirir. Bazı köylerde ise, çocuğu olan kişi lokum, çerez ve bisküvi alır. Bu malzemelerden ''kıstırma'' ( iki bisküvi arasına lokum ve çerez sıkıştırılarak yapılır) ve bu gelen misafirlere sunulur. Bu sununun adına ''gövet'' denilir. Doğumdan sonra ziyarete gelenler çocuğun yanına saçlarından bir tel bırakır. Böylece giderken çocuğun uykusunu alıp gidilmemiş olur ve uykusu kaçmaz, çok değişik değil mi 😖 Bebek besmelesiz kucağa alınmaz,verilmez, yatağa yatırılmaz aslında çok güzel bir inanış ki kimse besmelesiz bir iş yapmamalı... Yeni doğan çocuğun yastığının altına kırkı çıkana kadar bıçak, makas ve Kur'an-ı Kerim konulur. Bana çok uçuk bir gelenek olarak geldi, bilmiyorum o bıçak o bebeğin bir yerine de saplanabilir, kuran koymak zaten başlı başına cahillik. Çocuğun ayakkabısı nazar değmesin diye evin bir köşesine asılır. Sarımsak, karabiber ve nazar boncuğu bir araya getirilerek muska yapılır ve çocuğun omzuna takılır. Zaten o sarımsağın kokusundan bebek bayılır ya nasıl dayanacak o kokuya çok saçma...Çocukluk döneminde diş çıkaran çocuğa, çocuğun çıkan ilk dişini gören beyaz renkte bir hediye alır.Yine her bölgemizde olduğu gibi bulgur ve nohut haşlanarak ''diş bulguru'' yapılır.
SÜNNET DÜĞÜNLERİ:
Genelde hafta sonları yapılmaktadır,sünnetten bir gün önce, sünnet eğlencesi düzenlenir. Eğlence günü, davul ve zurnadan oluşan çalgı takımı veya müzik seti eşliğinde oynanır, yenilir,içilir. Çocuğun silah tutup, tetik çekmeye yarayan baş parmağı ve işaret parmağına sünnet kınası yakılır. Sünnet günü, başta keşkek yemeği olmak üzere çeşitli yöresel yemekler yapılır, misafirlere ikram edilir, arkasından kuran okunur, dualar edilir. Sünnet kıyafeti giydirilerek çocuk at, deve veya arabayla şehirde gezdirilir. Sonra sünnet yapılır, misafirler takı takarlar.
Sonra ki blog yazımda görüşmek üzere.... 😊
EmoticonEmoticon